Đây là thời buổi bữa cơm nhà nghèo được cải thiện đáng kể, bởi cá trích tương đối rẻ. Mẹ tôi sẽ thường xuyên mua cá trích tươi rói trong mỗi buổi chợ, sau đó chế biến được nhiều món đổi khẩu vị: để nguyên vảy hấp, đánh vảy kho cà, xẻ ướp gia vị phơi khô…một món ăn bình dân, rẻ nhưng ngon.
Nói về món khô cá trích, bất chợt tôi nhớ đến món mực một nắng “thời thượng” bây giờ. Tuần trước tôi đứng một hồi lâu ở khu chợ biển, hỏi mua mực một nắng nhưng chủ quầy lừng khừng không muốn bán, sau khi quở tôi “mua ít quá”. Hồi sau mới biết đặc sản này họ chỉ thường đóng thùng bán cho Việt kiều, chẳng thiết gì khách lẻ mua mấy con. Chậc lưỡi mường tượng tới món cá trích “một nắng bất đắc dĩ”, đặc sản hồi trước của mẹ. Sáng sớm mẹ xẻ cá, ướp chút gia vị, xếp đều lên cái mâm đem phơi, thì chỉ đến chiều tối là cá trên mâm “biến” gần hết sạch. Chúng tôi nhà quê, mồi vài cục than củi rất dễ, mạnh đứa nào đứa nấy nướng cá nhai chóp chép. Sẽ không có cái nắng thứ hai cho bọn cá trích kịp khô giòn. hihihi, nghĩ lại thấy thú vị thật, mà ăn kiểu này nó ngon hơn ăn bình thường khi bầy ra mâm.
Cá trích khô hay hấp nguyên vảy chấm nước mắm ớt đều rất ngon, nhưng chúng tôi mê nhất là món cá trích tươi kho giấm, kẹp bánh mì với hành tím và hành lá. Muốn kho giấm cũng giản dị. Cá mua về đánh vảy, rửa sạch, để ráo và xếp lớp vào nồi. Giấm pha loãng với ít nước để có độ chua vừa phải, trút nước giấm vào nồi, vặn lửa liu riu chờ cá chín và rặt nước. Có thể nêm thêm chút muối, đường và bột ngọt. Mỗi loại gia vị thật ít thôi, vì cá tươi đã có sẵn độ ngọt ngon của nó. Cá kho xong cũng không vội ăn nóng, cứ để đó, đi lột vỏ vài củ hành tím, cắt mỏng ngâm giấm độ vài mươi phút. Cá kho giấm ăn ngon và thơm, không tanh.
Bây giờ thì bất kể đó là buổi sớm, buổi trưa hay giữa chiều bụng cồn cào bất chợt, ta đều có thể “gặm” ngon lành một ổ bánh mì cá trích. Nếu kho kỹ, xương cá mềm thì ăn cả xương. Kho chưa kỹ hoặc không muốn ăn xương thì có thể tách thịt cá ra dễ dàng. Kẹp cá vào giữa ổ bánh mì, thêm củ hành ngâm giấm, vài cọng hành lá hoặc vài lát dưa leo, rưới thêm ít nước tương nếu thích. Đưa lên miệng cắn một miếng nhai rau ráu. Bánh mì thơm giòn, miếng cá chua ngọt, củ hành chua hăng và nước tương mằn mặn… Bụng đứa trẻ chỉ ăn được một ổ bánh mì thôi, nhưng thể nào cũng giao hẹn với nhau “cưa đôi” hoặc “cưa ba” thêm ổ nữa…
Món cá trích thật là thú vị phải không các bạn.
Có một món cá mà khi bạn đã ăn thì bạn không bao giờ có thể quên được và bạn sẽ còn muốn được ăn nhiều lần nữa. Đó chính là món cá kho Làng Vũ Đại. Món cá này là món ăn không thể thiếu trong bữa cơm ngày tết của người dân làng Vũ Đại và ngày nay món cá đã trở thành món quà biếu sếp tuyệt vời dịp tết. Cá kho làng Vũ Đại tự hào là món cá kho ngon nhất Việt Nam
