Món cá kho cổ truyền của làng Đại Hoàng hay còn có cái tên văn học mà tất cả mọi người Việt Nam đều biết đến đó là làng Vũ Đại, có từ rất lâu đời, ngày trước người dân trong làng nghèo khổ, làm ăn theo mô hình hợp tác xã, cứ đến tết mỗi nhà được phát mấy kg cá, nên người dân thường kho cá theo phương pháp riêng, có thể bảo quản rất lâu, trong suốt tháng giêng mà hương vị vẫn ngon như thường.
>> đặc sản cá kho làng Vũ Đại nổi tiếng
Nức tiếng bởi món cá kho truyền thống, mỗi dịp Tết người dân làng Đại Hoàng (Hà Nam) lại tất bật kho cá để kịp xuất bán đi khắp các tỉnh.
Làng Đại Hoàng (nay là làng Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) vốn nổi tiếng bởi nghề kho cá. Tương truyền, làng Đại Hoàng thuộc vùng chiêm trũng, không có nhiều lợn, gà nên mỗi dịp cuối năm dân làng bắt đầu tát cá rồi chia cho nhau. Để ăn được lâu, người dân cho vào niêu kho ăn qua tháng giêng.
Điều đặc biệt ở đây là dân làng chỉ dùng loại cá trắm đen để kho làm nguyên liệu chính.
Và họ không dùng đầu và đuôi cá mà chỉ lấy phần thân, phần ngon nhất của con cá.
Riềng, gừng, nước cốt chanh, kẹo đắng, nước mắm ngon là những gia vị không thể thiếu. Anh Nguyễn Bá Toàn (giám đốc công ty Đặc sản Việt Nam chuyên cung cấp cá kho Nhân Hậu) cho biết: ” trước đây các cụ thường cho nước tương cua vào kho, nhưng giờ cho nước mắm ngon vào cũng không mất đi hương vị”
Điều tạo nên sự khác biệt của món cá kho Nhân Hậu là dùng niêu đất để kho. Trước khi cho cá vào kho, niêu đất được cho nước vào đun để nồi rắn chắc và khử tạp chất. Quá trình kho phải bổ sung nước cốt chanh để nồi không bị cạn.
Cá được kho bằng củi cây nhãn. Gỗ nhãn than đượm và giữ lửa lâu.
Thời gian kho cá thường kéo dài âm ỉ 12-15 tiếng đến khi nước trong nồi cạn. Người đun phải đảm bảo cho ngọn lửa cháy vừa đủ.
Cá kho Nhân Hậu màu vàng sậm, thịt rắn chắc, thơm, xương mềm. Trải qua nhiều công đoạn, chế biến kỳ công nên mỗi nồi cá có giá từ 400 nghìn đến 1,1 triệu đồng.
Tham khảo cách làm món cá kho Hà Nam cổ truyền tại đây: http://cakholangvudai.com/dac-san-mon-ca-kho-ha-nam/
